De bijzondere grens tussen licht en donker

Torentjes gemaakt van opgestapelde stenen; steenmannetjes worden ze wel genoemd. Ze staan in grote hoeveelheden bij de Noorse poolcirkel als stille getuigen van het bezoek van massa’s toeristen die deze plek als bijzonder hebben willen markeren. Tijdens wandelingen kom je deze steenmannetjes ook tegen, soms met een naam en/of een datum erop, of gewoon op een mooie plek langs de weg, maar de meeste vind je toch bij bijzondere bezienswaardigheden. Iemand heeft daar willen aangeven dat hij het er bijzonder vond en hoopt er misschien ooit eens terug te komen.
Ook wij zijn enthousiaste torentjesbouwers en al staat er tegenwoordig een verbod op torentjes bouwen bij de poolcirkel, wij kunnen het niet laten. Vooral omdat het weer zo’n plek is van tien jaar geleden. Rondom het poolcirkelcentrum met de souvenirwinkel en het restaurant is echter geen losse steen meer te vinden, alles is door andere enthousiastelingen gebruikt. Ga je iets verder weg, de prachtige omgeving in, dan valt er nog wel iets te bouwen en sommige bezoekers voor ons hebben hetzelfde idee opgevat en verder weg hun steenmannetje neergezet.

Behalve de steenmannetjes zijn er nog een paar dingen waar best even bij stilgestaan mag worden. Er staan op de poolcirkel twee monumenten voor Joegoslavische en Russische krijgsgevangenen die tijdens WOII omgekomen zijn toen ze door de Duitsers gedwongen werden te werken aan de aanleg van de spoorlijn die hierlangs loopt. Dit traject wordt ook wel de ’Blodveien’genoemd, de ’Bloedweg’. Een veelzeggende benaming.

Bij de poolcirkel is er een gelegenheid voor campers om te overnachten en daar maken we dankbaar gebruik van. Allerlei nationaliteiten staan er op een rij en het is leuk om al die verschillende mensen te observeren, waaronder ook de touringcar-toeristen die er worden losgelaten. Ga eens rustig op een grote steen een ijsje zitten eten en observeer…
Een Italiaanse dame belt met iemand uit haar thuisland. Ze reageert bijna hysterisch omdat ze op de poolcirkel staat en moet steeds onbedaarlijk lachen. Twee oudere Nederlandse dametjes trippelen wat rond en vertellen elkaar dat ze toch wel gek zouden zijn om zoveel geld voor een bepaald souvenir neer te tellen. Een man staat verveeld op zijn vrouw te wachten die alle tijd neemt om in de souvenirwinkel rond te neuzen. Een jong stel knuffelt elkaar bijna plat, dolblij dat ze op de poolcirkel staan. Een Duitse man duldt niemand naast zijn camper en houdt de plek naast hem angstvallig met een paar stoeltjes bezet. Wanneer er toch dreigt iemand te dicht bij hem in de buurt te komen, schuift hij zijn stoeltjes nog verder de lege plek op. Een auto met caravan erachter stopt, de man springt eruit om foto’s te maken, de vrouw wil eigenlijk graag wel even overal rondkijken maar haar man zit alweer in de auto en weg zijn ze alweer. Tijdsgebrek, geen geduld of bang dat zijn vrouw geld uit gaat geven?
Geweldig, dat observeren van mensen! Wat een geografische grens met mensen kan doen.

Het is een mooie, zwoele avond (ja, ook hier komen die voor) en we wandelen met z’n tweeën naar de top van een verderop gelegen heuvel vanwaar we een goed uitzicht hebben op het poolcirkelcentrum en het Svartisen en Saltfjell gebied, een enorm groot nationaal park. Daarboven is het stil en genieten we van de late avondzon die langzaam achter de bergen van de Saltfjell verdwijnt. Het is inderdaad een bijzondere plek en helemaal wanneer je je van de mensenmassa afzondert. We bouwen er, net zoals een paar andere stiltezoekers gedaan hebben, in het licht van de laatste zonnestralen een steenmannetje en denken even terug aan tien jaar geleden. Ook toen was het bijzonder. Bijzonder, wat voor effect zo’n grens tussen licht en donker ook nu nog steeds op ons heeft.

Rini en Elly